Πρόθεση του κειμένου αυτού είναι να αναδείξει τις νέες μεθόδους που χρησιμοποιεί η εξουσία για να ελέγξει και να καταστείλει τη σκέψη. Οι στόχοι χειραγώγησης είναι ίδιοι με παλαιότερα, απλά σήμερα οι κρατιστές ενισχύουν το οπλοστάσιο τους, με μέτρα που θεωρητικά είχαν «απαγορευθεί» από την εποχή του διαφωτισμού και μετά. Προφανώς θεωρούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη να εφαρμοστούν όλα αυτά τα μέτρα, φοβούμενοι πιθανότατα την αντίδραση, την αντίσταση, την εξέγερση.
Τρεις μήνες πριν το τέλος του 2005 είχε επανέλθει στη Μ. Βρετανία, προς συζήτηση νομοσχέδιο, που αφορά την ψυχική υγεία. Στοιχεία του, βγήκαν στη δημοσιότητα και προκάλεσαν αμηχανία ακόμα και στους ψυχιατρικούς κύκλους. Παρόμοιας έμπνευσης νομοθέτημα αποτελεί και το αντίστοιχο για την ψυχική υγεία στις ΗΠΑ. Είναι τέτοια η κατασταλτική λογική που διαπνέει το εφεύρημα των εξουσιαστών της Βρετανίας που πραγματικά αναρωτιέσαι, αν οι ΗΠΑ-Βρετανία συναγωνίζονται στην επίδειξη φασιστικών νομοσχεδίων. Μην ξεχνούμε ότι είναι εκείνες οι χώρες που οι κυβερνήσεις τους πρωτοστατούν στην «αντι-τρομοκρατική σταυροφορία» και επιδίδονται σε συνεχείς αναθεωρήσεις και μετατροπές των εσωτερικών τρομο-νόμων τους. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά όμως.
Από τις πρώτες προτεραιότητες του Μπους μετά την επανεκλογή του ήταν η σύσταση μιας επιτροπής με την επωνυμία «Πρωτοβουλία Νέας Ελευθερίας» (New Freedom Initiative) με σκοπό την πλήρη μελέτη και καταγραφή του συστήματος παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας στις ΗΠΑ. Η επιλογή αυτή μόνο τυχαία δεν ήταν, αφού το Ρεπουμπλικανικό κόμμα χρηματοδοτήθηκε με υπέρογκα ποσά από φαρμακευτικές εταιρίες κατά την τελευταία προεκλογική περίοδο. Είναι σαφές ότι οι εξουσιαστικοί σχεδιασμοί συμπίπτουν με τις κερδοσκοπικές εταιρικές βλέψεις. Η προσπάθεια για κοινωνικό έλεγχο και ρύθμιση της ζωής των ανθρώπων είναι διαρκής από την πλευρά του κράτους. Το θέμα λοιπόν είναι διττό. Από τη μια πλευρά, οι φαρμακοβιομηχανίες θέλουν να αυξήσουν τα πλούτη τους και απ’ την άλλη το κράτος να εντείνει με κάθε μέσο την καταστολή.
Τα αίτια τής κάθε ψυχοσωματικής διαταραχής δεν βρίσκονται σίγουρα σε βιολογικές και εγκεφαλικές ατέλειες ή αλλοιώσεις. Είναι το αποτέλεσμα της καταπίεσης που δέχεται ο άνθρωπος μέσα στην εξουσιαζόμενη κοινωνία και στις μικρές καθημερινές ιεραρχίες που τον περιτριγυρίζουν. Οικογένεια, σχολείο, στρατός, αφεντικά περιορίζουν την φυσική ελευθερία του ανθρώπου και προσπαθούν να ελέγξουν τη σκέψη, τη φαντασία, την επιλογή. Εμμονές, φοβίες, ψυχοσωματικές αντιδράσεις είναι το αποτέλεσμά τους. Μεγάλος αριθμός ασθενειών οφείλεται σε αυτές τις αντιδράσεις. Στην αντίδραση, δηλαδή του ανθρώπου απέναντι στην καταπίεση.
Ασφαλώς, τα σύγχρονα μοντέλα ζωής (δηλαδή κατανάλωση, πολλές ώρες εργασίας, κυνήγι χρήματος, καριέρα) δημιουργούν εκείνες τις συνθήκες, ώστε εκείνοι που έχουν αποδεχθεί αυτόν τον τρόπο ζωής, να γίνονται οι καλύτεροι πελάτες των φαρμακοβιομηχανιών και των ψυχιάτρων.
Στις ΗΠΑ, μέσω των ψυχοφαρμάκων, οι φαρμακοβιομηχανίες θησαυρίζουν, ενώ το κράτος και η κυβέρνηση επιβάλουν έναν αφόρητο κοινωνικό έλεγχο πάνω σε εκατομμύρια ανθρώπους. Θύματα είναι ακόμα και τα παιδιά που προβλέπεται ότι θα εμφανίσουν, προκαταβολικά, ψυχωτική συμπεριφορά. Έτσι, ένα υποχρεωτικό πρόγραμμα «ψυχικής υγείας», προβλέπει την υποχρεωτική χορήγηση ψυχοφαρμάκων, αντιψυχωτικών και αντικαταθλιπτικών, σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με «προδιάθεση» σε ψυχικές διαταραχές.
Πριν από κάποια χρόνια περίπου επιτρεπόταν η χρήση του αντικαταθλιπτικού «πρόζακ» σε παιδιά άνω των επτά χρόνων, σήμερα η χορήγηση έχει διεισδύσει και στις μικρότερες ηλικίες. Σημειώνεται ότι η χορήγηση τέτοιων φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες ακόμα και το θάνατο. Η επιθετικότητα που παρατηρείται σε ορισμένους μαθητές, οι οποίοι χρησιμοποιούν όπλα εναντίον των πάντων, χρεώνεται από τους αξιωματούχους αλλά και από την πλειοψηφία των ψυχιάτρων ως αποτέλεσμα βιολογικής αλλοίωσης. Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Θ. Μεγαλοοικονόμου «το πρόβλημα αρχίζει από το σημείο που εγκαθιδρύεται και κυριαρχεί μια κακοήθης διαπλοκή ανάμεσα στην συγκρότηση και επικράτηση ενός «βιολογικού μοντέλου» στην ψυχιατρική (που μεταφράζεται, στο θεραπευτικό πεδίο, ως ένα «φαρμακευτικό μοντέλο») και στην επιδίωξη των φαρμακευτικών εταιρειών να αυξήσουν όσο γίνεται περισσότερο τις πωλήσεις και τα κέρδη τους, από την με κάθε τρόπο προώθηση των προϊόντων τους. Δεν είναι μόνο ότι οι πολυεθνικές τού φαρμάκου έχουν συμβάλλει στην πρωτοκαθεδρία, στις μέρες μας, της βιολογικής κατεύθυνσης στην ψυχιατρική, αλλά έχουν, επίσης, συμβάλλει και στον αποικισμό, της ίδιας, της λεγόμενης «κοινωνικής» ψυχιατρικής από την πρωτοκαθεδρία του φαρμάκου. Η πλειοψηφία των ψυχιάτρων, αλλά και των γιατρών άλλων ειδικοτήτων, είναι πεπεισμένη (και εκπαιδεύεται να είναι πεπεισμένη) για την μονοδιάστατη βιολογική βάση της ψυχικής δυσφορίας / αρρώστιας / διαταραχής, ως δυσλειτουργίας του εγκεφάλου, την οποία μπορεί κανείς να επιδιορθώσει διαμέσου του φαρμάκου». Αυτή η «προδιάθεση» (που στην ακραία, δογματική εκδοχή της, ισοδυναμεί με καθαρή δεισιδαιμονία και προκατάληψη) παγιώνεται από τη δράση των εταιρειών και των τεράστιων κονδυλίων που διαθέτουν για τον επηρεασμό των γιατρών.
Απ’ τη στιγμή που οι εταιρείες έχουν εισβάλλει στα πανεπιστήμια και πραγματοποιούν έρευνες είναι λογικό το μοντέλο το οποίο επιθυμούν να περάσουν στους γιατρούς να είναι το βιολογικό και όχι το κοινωνικό. Δεν βολεύει κανέναν, ούτε το κράτος ούτε τις εταιρείες αλλά ούτε και τους γιατρούς που αποκτούν bonus από την εκτεταμένη συνταγογράφηση. Τον Σεπτέμβριο του 2005 ήρθε να προστεθεί άλλη μια μελέτη του Δρ Graham Emslie, κομμένη και ραμμένη στους κρατικούς σχεδιασμούς, όπου προμοτάροταν η χρήση αντικαταθλιπτικών και συγκεκριμένα του «πρόζακ». Ποιος είναι ο χορηγός του συγκεκριμένου καθηγητή; Η εταιρεία Εli Lilly κατασκευαστής του Prozac. Και ασφαλώς δεν είναι ο μόνος που επιχορηγείται για να εκδίδει μελέτες καθ’ υπόδειξιν, προσδίδοντας την απαραίτητη επιστημοσύνη στις βλέψεις εταιρειών και κράτους.
Το ερώτημα που τίθεται, πάντως, είναι τί κάνουμε όταν κάποιος λόγω ψυχικών διαταραχών, παρουσιάζει μια επιθετική συμπεριφορά με πιθανά ενδεχόμενα την άσκηση βίας προς τους άλλους ή και προς τον εαυτό του. Πώς αντιμετωπίζονται αυτές οι καταστάσεις;
Σύμφωνα πάλι με τον Θ. Μεγαλοοικονόμου «το γεγονός ότι τα ψυχοφάρμακα είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την θεραπευτική αντιμετώπιση της ψυχικής διαταραχής είναι πέραν πάσης αμφισβήτησης – αρκεί να είναι σαφές ότι είναι ένα εργαλείο ανάμεσα σε άλλα (που βοηθάει, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο) και όχι η μόνη απάντηση στο πρόβλημα της ψυχικής διαταραχής».
Στη συγκεκριμένη θέση προκρίνεται η άποψη, ότι σε ακραίες περιπτώσεις, η χορήγηση φαρμάκων δεν απαγορεύεται, αντίθετα λειτουργώντας επικουρικά, μπορεί να αποτρέψει αρνητικά συμβάντα και εν συνεχεία να επιτρέψει στο άτομο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Είναι σίγουρο, πάντως, ότι η χρήση ψυχοφαρμάκων καταστέλλει το σώμα και τη διάθεση και εν πολλοίς και τη σκέψη, χωρίς να μπορεί να παρέμβει στις αιτίες που μπλοκάρουν το μυαλό και το σώμα. Όσο ζούμε σε έναν κόσμο με διαχωρισμούς, κάθε μορφής και φύσεως, που κατασκευάζουν ντροπές και κουρελιάζουν αξιοπρέπειες, είναι σίγουρο ότι η ψυχική διαταραχή θα υπάρχει. Η μόνη φυγή από αυτή τη κατάσταση είναι η κατανόηση των διαχωρισμών, των δογματισμών και των εξουσιών που υπάρχουν και η πεποίθηση ότι η αντίσταση σε αυτούς είναι απαραίτητη για την απελευθέρωσή μας.
Στη διάσταση του βιολογικού-φαρμακευτικού μοντέλου που αναπτύσσεται, η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Ένωση ταξινομεί σε έκδοσή της, ως ψυχικές ασθένειες την ήπια κατάθλιψη (cyclothymia), την θλίψη, την πλήξη και τον θυμό, την αμνησία και τα προβλήματα ύπνου. Δηλαδή βαφτίζεται ψυχικά ασθενής ο οποιοσδήποτε δεν κυκλοφορεί με ένα χαμόγελο στα χείλη και δεν γελάει διαρκώς. Αλλά και εδώ οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν τη λύση: «χάπι της ευτυχίας». Και επειδή ένας σκληρά εργαζόμενος πρέπει να είναι επί ένα 12ωρο και αποδοτικός, η γκάμα των προϊόντων αυξάνεται με βιταμίνες, αμφεταμίνες και άλλα σκευάσματα. Επίσης είναι χαρακτηριστικό ότι οι αμερικανικές αρχές ορίζουν τα αποκαλούμενα ψυχικά διαταραγμένα άτομα ως καταναλωτές.
Σύμφωνα όμως με αντι-ψυχιατρικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ, η πρώτη πληθυσμιακή ομάδα που γίνεται στόχος, των προτάσεων που συντάσσουν διάφορες κρατικοδιαίτες υπηρεσίες, είναι τα παιδιά. Ο κοινωνικός έλεγχος σήμερα, απ’ ότι φαίνεται, ξεκινά από πολύ νωρίς, απ’ την προσχολική ηλικία. Έτσι, από τον Απρίλιο του 2003 λαμβάνει χώρα στις ΗΠΑ μια μεγάλη έρευνα που την έχουν αναλάβει καθηγητές του Columbia University, υπό την καθοδήγηση του David Shaffer, εκπροσώπου της Εli Lilly. Η ίδια ομάδα επιστημόνων έχει αναλάβει να αναθεωρήσει δημοσιευμένες έρευνες που δείχνουν ότι τα SSRI-αντικαταθλιπτικά χάπια ευθύνονται για αυτοκτονίες παιδιών. Στοιχεία κλινικής δοκιμής των SSRI και των αποκαλούμενων άτυπων αντιψυχωτικών φαρμάκων απέτυχαν να καταδείξουν, είτε την ασφάλεια αυτών των φαρμάκων είτε οφέλη μεγαλύτερα από τα ψευδοφάρμακα (placebos).
Πενήντα δυο εκατομμύρια μαθητές και έξι εκατομμύρια προσωπικό είναι υποχρεωμένοι να περάσουν από εξετάσεις διάγνωσης κρυμμένης ψυχικής διαταραχής. Οι αρχές για να ξεπεράσουν τον σκόπελο της νομοθεσίας που λέει ότι απαιτείται γονική άδεια για την διεξαγωγή αυτών των τεστ εκτός σχολείου, τα εντάσσουν με διάφορα τεχνάσματα εντός του προγράμματος σπουδών. Στην ουσία μέσω της κατάρτισης ερωτηματολογίων γίνεται αυτή η διαδικασία και αποφασίζουν με διάφορα ψυχομετρικά τεστ αν είσαι διαταραγμένος ή όχι. Τόσο κυνικά!
Στην πολιτεία του Ιλλινόις νομοθέτημα τονίζει την επέμβαση και τη θεραπεία όλων των εγκύων μητέρων και των παιδιών έως 18 ετών που κατοικούν στην πολιτεία αυτή. Και αναφέρει επί λέξει: «οι επιλογές, οι εξετάσεις και οι θεραπείες πρόκειται να προσφέρονται στα σπίτια, σε παιδικούς σταθμούς και σε όλο το σύστημα των δημοσίων σχολείων. Ένα παιδί μετά τα 12 του χρόνια βρίσκεται υπό την επίβλεψη δυο ειδικών ψυχικής υγείας, χωρίς να χρειάζεται γονική συγκατάθεση». Είναι κατανοητό ότι οι μόνοι λόγοι ύπαρξης τέτοιων προγραμμάτων είναι η διάχυση του κοινωνικού ελέγχου και σε μικρότερες ηλικίες καθώς και η αύξηση κερδοφορίας των εταιρειών.
Οργουελιανής φαντασίας σενάρια λοιπόν έχουν απλωθεί στις ΗΠΑ αλλά αντίστοιχες καταστάσεις επιχειρείται να εφαρμοστούν και στη Βρετανία.
Από το 2002, λοιπόν, η βρετανική κυβέρνηση επιχειρεί να μεταρρυθμίσει τον νόμο του 1983, για την ψυχική υγεία. Απ’ τη πρώτη στιγμή οι αντιδράσεις ήταν έντονες και εν μέρει αποτελεσματικές, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι εδώ και τρία χρόνια δεν έχει ψηφιστεί ο νέος νόμος για το σύνολο της Βρετανίας. Στοιχεία του νομοσχεδίου ψηφίστηκαν σε νόμο της Σκοτίας αντικαθιστώντας νόμο μεσαιωνικού τύπου.
Το νομοσχέδιο του 2002 έδινε έμφαση στο φόβο και στον κίνδυνο πρόκλησης ανθρωποκτονίας από άτομα χαρακτηρισμένα ως «ψυχοπαθή», έτσι επέτρεπε την σύλληψη και κράτηση μερικών χιλιάδων ατόμων προληπτικά. Ενώ πολλοί περισσότεροι θα υποχρεώνονταν να πάρουν ψυχοφάρμακα παρά τη θέλησή τους. Είναι φανερό ότι όλα αυτά αποτελούν μια άλλη διάσταση του τρόμου και φόβου που θέλουν να κατασκευάσουν οι εξουσιαστές. Επιπρόσθετα διευρυνόταν ο ορισμός της ψυχικής διαταραχής έτσι ώστε όλο και περισσότερα άτομα να λαμβάνουν φάρμακα. Στις θεραπευτικές κοινότητες όποιος αρνιόταν να λάβει φαρμακευτική αγωγή, αυτή θα γινόταν με βίαιο τρόπο.
Επίσης το «φιλελεύθερο» μέτρο του 1983, σύμφωνα με το οποίο όποιος δεν θεωρείται «θεραπεύσιμος», δεν κλείνεται στο νοσοκομείο, τώρα καταργείται. Αντίθετα επιτρέπεται η χρήση του ηλεκτροσόκ ενώ οι γιατροί δεν θα έχουν καμία κύρωση εάν οι δόσεις που χορηγούν ξεπερνούν τα όρια!
Δυο χρόνια αργότερα (2004) το κράτος επιστρέφει με ένα νέο νομοσχέδιο που λίγο διαφέρει από το προηγούμενο. Σε αυτό δίνεται η ευχέρεια στους ψυχιάτρους να αποφασίσουν εάν θα κλείσουν ένα άτομο μέσα στη θεραπευτική κοινότητα ή στο νοσοκομείο και κάθε 28 ημέρες, δικαστήριο θα αποφασίζει για την συνέχιση της κράτησής του. Στους ψυχικά διαταραγμένους που είναι σε θέση να αποφασίσουν (ποιος το κρίνει και με τι κριτήρια, αλήθεια;) δίδεται το δικαίωμα να αρνηθούν το ηλεκτροσόκ. Δηλαδή επί της ουσίας το νομοσχέδιο είναι ίδιο με ελάχιστες ανώδυνες για τους κρατιστές τροποποιήσεις.
(Στο αντιτρομοκρατικό νομοσχέδιο που είχε φέρει στη βουλή ο Μπλέρ και πρώτη φορά καταψηφίστηκε, ζητούσε να κρατείται κάποιος επί 90 ημέρες χωρίς να του αποδίδονται κατηγορίες. Παρά το ότι καταψηφίστηκε, εν τούτοις κατόρθωσε να αυξήσει σε 28 τις μέρες που κάποιος θα βρίσκεται δέσμιος του κράτους χωρίς καμία απαγγελία κατηγορίας. Όσες δηλαδή είναι και οι ημέρες κράτησης για έναν ψυχικά «ασθενή»).
Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας